ახუთის მაცხოვრის სახელობის ეკლესია “ლეგერსამეს” სახელითაა ცნობილი. ის მეცხრამეტე საუკუნით თარიღდება, მაგრამ მეცნიერთა ნაწილის აზრით, მეცხრე საუკუნის კვალს ეყრდნობა
ახუთის მაცხოვრის სახელობის ეკლესია
მდებარეობა და თარიღი
ახუთის მაცხოვრის სახელობის ეკლესია სამეგრელოში, ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტის სოფელ ახუთში მდებარეობს. ტაძარი XIX საუკუნით თარიღდება, თუმცა არქიტექტურულ სტრუქტურაში IX-X საუკუნეების ნიშნებიც შეინიშნება, რაც ძეგლს დამატებით ისტორიულ ღირებულებას სძენს.
გეგმა და არქიტექტურა
ეკლესია სწორკუთხედის გეგმის დარბაზულ ნაგებობას წარმოადგენს, აღმოსავლეთით შვერილი, ნახევარწრიული (ნალისებრი) აფსიდით. აფსიდის ცენტრში არქიტრავული, გარეთ შევიწროებული სარკმელია გაჭრილი. მის სამხრეთ ნაწილში ორი, ხოლო ჩრდილოეთით ერთი სწორკუთხა ნიშია მოწყობილი. აფსიდის კონქი შეისრულია და მასზე გვიანდელი გადაკეთების კვალი იკითხება. სატრიუმფო თაღი პირდაპირ აფსიდის მხრებს ეყრდნობა.
შიდა სივრცე და ელემენტები
დარბაზი კამარით არის გადახურული, რომელიც საბჯენ თაღებზე გადაყვანილი პილასტრების სისტემას ეყრდნობა. გრძივი კედლები დანაწევრებულია მძლავრი, ორსაფეხურიან ბაზაზე მდგარი პილასტრებით, რომელთა კაპიტელები პროფილირებულია. ამ კაპიტელებზე ეყრდნობა კამარის საბჯენი თაღები.
პილასტრებს სხვადასხვა მხარეს სხვადასხვა ელემენტები უერთდება: ერთ მხარეს — წყვილი საფეხური, მეორე მხარეს — თარო. თაროებიდან გამოდის ნახევარწრიული თაღები, ხოლო საფეხურებიდან — ოდნავ შეისრული თაღები. თაღოვანი შეღრმავებები შენობის პროპორციების დახვეწილობას უსვამს ხაზს. დასავლეთ კედელში კამარის საბჯენი თაღი მცირე ზომის კრონშტეინებს ეყრდნობა.
შესასვლელები და განათება
ეკლესიას სამი შესასვლელი აქვს — დასავლეთით, სამხრეთითა და ჩრდილოეთით. დასავლეთის კარი თაღოვანია, ხოლო სამხრეთისა და ჩრდილოეთის კარები — შიგნიდან თაღოვანი, გარედან კი არქიტრავული. ნაგებობა განათებულია ოთხი სწორკუთხა სარკმლით — თითო თითოეულ ფასადზე. დამატებით, სამივე კარის თავზე მოწყობილია მაღალი სწორკუთხა სარკმლები.
დეკორი და ინტერიერი
ეკლესიის ფასადები სრულიად სადაა, ყოველგვარი ორნამენტის გარეშე. მხოლოდ ლილვისა და წრეთარგისგან შექმნილი ლავგარდანი ასრულებს ფასადების ზემოთა ნაწილს. აღმოსავლეთ მხარეს შენობას ორსაფეხურიანი ცოკოლი აქვს, დანარჩენ სამ მხარეს — ერთსაფეხურიანი.
შიდა ინტერიერში შემორჩენილია ნალესობის ფრაგმენტები. სამხრეთ კედლის ერთ-ერთ პილასტრზე იკითხება მოხატულობის სუსტი კვალი, ხოლო ჩრდილოეთით მდებარე პილასტრზე — ბოლნური ჯვრის რელიეფური გამოსახულება.
გარემო და დამატებითი სტრუქტურები
ეკლესიის ზედა ნაწილს ამჟამად სურო ფარავს, რაც მას დამატებით სილამაზეს სძენს. ტაძრის ჩრდილო-დასავლეთით, დაახლოებით 7-8 მეტრის მანძილზე, მიწისქვეშა კრიპტაა განთავსებული. მის გარშემო ასევე მოჩანს ძველი გალავნის ფრაგმენტები.