ადგილობრივების ცნობით, იოსებ დადიანს, რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ჩხოროწყუს ისტორიულ განვითარებაში, ხაბუმის პირველი საჯარო სკოლის ტერიტორიაზე აგარაკი აუშენებია.
მისი აგარაკის მშენებლობის მიზნით, ირანიდან დაქირავებულმა მშენებლებმა შეასრულეს სამუშაოები.
ხაბუმის საჯარო სკოლის ტერიტორიაზე, იოსებ დადიანის აგარაკთან, მაგნოლიების ხეები დაურგია, რომელიც დღესაც დაამკვიდრებენ ადგილობრივ მეხსიერებაში.
არსებობს თქმულება, რომლის მიხედვითაც, ერთ-ერთ გოგონას გლეხის ბიჭი თავდავიწყებით შეყვარებია.
გოგონა და ბიჭი მინდორში მაგნოლიის კენწეროს ქვეშ მალავდნენ ერთმანეთს, რათა მათი ურთიერთობა საიდუმლო დარჩენილიყო.
როცა იოსებ დადიანმა გაიგო მათი ურთიერთობის შესახებ, მათ მათი სიყვარულის გაგრძელების უფლება მისცა.
იოსებ დადიანი მეუღლესთან, თამარ თარხან-მოურავთან ერთად
ბაბო დადიანის სურათებიდან. პროექტი “ციფრული ფოტომატიანე”
იოსებ დადიანის ბიოგრაფია, რომელიც მრავალმხრივი ადამიანი იყო და იმ პერიოდის ინტელექტუალურ ელიტას განეკუთვნებოდა. გარდაიცვალა 1937 წელს.
ტრაგიკული აღმოჩნდა იოსების შვილების, ელისო დადიანის ცხოვრებაც, რომელიც საფრანგეთში, ავტოტასტროფის შედეგად გარდაიცვალა
ილია დადიანი
ამ ოჯახის შესახებ კიდევ ვისაუბრებთ. ამ ეტაპზე მხოლოდ მათი შთამომავლის, ნუგზარ დადიანის მოგონებით შემოვიფარგლებით, რომელიც პირადად მომწერა, მაგრამ მე მასთან შეუთანხმებლად ვაზიარებ. ტექსტი იმდენად საინტერესოა, რომ თავი ვერ შევიკავე. იმედია, მომიტევებს.
გამარჯობა ბატონო ლაშა, მაპატიეთ, პასუხი ცოტა შემაგვიანდა. ჩემდა სამწუხაროდ, ხაბუმესთან ძალიან მცირე ურთიერთობა მაქვს. ბაბუაჩემი ილია (იოსების – წიწას ვაჟი) 1930 წელს გარდაიცვალა და ბებია – ლუბა იოსელიანი სამი შვილით თბილისში ცხოვრობდა, ვერცხლის ქუჩაზე. გადმოცემით ვიცი, ხაბუმეში ზაფხულობით ჩადიოდნენ გერა ვახანიას (მისი შვილი – ნესტორი, შვილიშვილები – დურმიშხანი და ბორისი) ოჯახში. ჩემი მშობლები, ახალგაზრდა ექიმები, 1948 წლიდან გაგრაში დასახლდნენ. მამაჩემი იოსები გარდაიცვალა 1965 წელს, როცა მე 12 წლის ვიყავი, ამიტომ ხაბუმესთან შეხება პრაქტიკულად არ მქონდა. 1964 წელს მშობლებთან ერთად ვიყავი ხაბუმეში, ვნახე იოსებ დადიანის ყოფილი სახლი (თუ მისი ნარჩენები). სამწუხაროდ, სხვა ინფორმაცია არც მაქვს. იოსების (წიწას) რამდენიმე წერილი კი გვაქვს ოჯახში შენახული. თუ თქვენ მოიძიებთ რაიმე დამატებით ინფორმაციას, იქნებ მეც მაცნობოთ. პატივისცემით, ნუგზარ დადიანი.
მოკლე ანოტაცია:
ესაა დადიანების ეზოს სახელდახელოდ შედგენილი გეგმა.
“ქალთა გაძლიერება განვითარებისათვის” და პირველი საჯარო სკოლის ინიციატივა
“ქალთა გაძლიერება განვითარებისათვის” არასამთავრობო ორგანიზაცია და პირველი საჯარო სკოლა ადგილობრივთან ერთად მნიშვნელოვან პროექტზე მუშაობენ. მათი ინიციატივით, ისტორია თანამედროვე სამყაროს უბრუნდება და ამ პროცესში აქტიურად მონაწილეობს ახალგაზრდობა.
✅ ახალგაზრდობის შემეცნებითი ცენტრი
- შექმნილია შემეცნებითი ცენტრი, სადაც განთავსებულია რარიტეტული ნივთები.
- ამ ცენტრში ინახება ისეთი ნივთები, რომლებიც ძალიან მნიშვნელოვანია ისტორიის, კულტურის და ჩვენი საზოგადოების მემკვიდრეობის თვალსაზრისით.
გასუფთავდა დადიანების ბილიკი.
ძველი სახლი სამსართულიანი იყო და შიგნით კარგად იყო გაფორმებული.
ეს კი თანამედროვეობა, იგივე ადგილი.
გაგახსენდათ ცნობილი სიმღერის სიტყვები: “ჩვენს ნასახლარზე ოდესღაც ბალახი აბიბინდება”?
დადიანების მიერ დარგული მაგნოლიის ხეები დღესაც ცოცხალია და ამშვენებს იქაურობას.
დღევანდელი სკოლის გვერდით არის სკვერი, სადაც დადიანების მიერ დარგული ხეებიც კი შეგხვდებათ. თურმე, ხობისწყალი დადიანების მამულთან ძალიან ახლოს მიედინებოდა, მაგრამ შემდეგ კალაპოტი შეიცვალა.
ცინუკი დადიანმა ალბათ არც იცოდა თავისი მოგვარეეების სახლის და ეზოს დრამა. სიმღერა კი ჩანაწერის კონტექსტში ზუსტად ჯდება 🙂
🟩 დადიანების წყარო (წყურგილი) – ისტორიული მნიშვნელობა
დადიანების წყარო (ან წყურგილი) არის ისტორიული ადგილია, სადაც ბოლშევიკებმა მემორიალური ქვა დადეს და ამ ქვას დაუკავშირეს თვითმხილველი დიდება.
✅ სოფლის კრებები და რევოლუციური მოვლენები
- დადიანების წყურგილიდან გადმოცემით, სწორედ ამ ადგილას ტარდებოდა სოფლის კრებები, სადაც მოსახლეობა მოიპოვებდა გადაწყვეტილებებს.
- უტუ მიქავას რაზმი, რომელსაც სიმღერა დაუწერია, ასევე აქტიურად იყო დაკავშირებული ამ ადგილთან, როგორც სწორედ ამ რეგიონში მომხდარი მოვლენების მომხრე.
✅ 1918 წელი – ბოლშევიკური ტირანიის მომხრეები
ბოლშევიკების მემორიალური ქვა დამზადდა, რათა ეს ადგილი და ისტორია უკავშირდებოდეს სწორედ ამ პერიოდის რთულ მოვლენებს.
1918 წელს, როდესაც ბოლშევიკურმა რეჟიმმა თავისი ძალა და გავლენა გაავრცელა, ამ ადგილობრივმა ძალებმა, როგორც გადმოცემები გვიქადიან, ამ კონკრეტულ წყაროსთან და მის ტერიტორიაზე შექმნეს საკუთარი ისტორია.
დადიანების ისტორია
ხაბუმის ახლად გარემონტებული სკოლა, რომელიც დადიანების ნასახლარის მიმდებარე ტერიტორიაზე მდებარეობს. ხაბუმის სკოლა 1922 წლიდან დადიანების სახლში განათავსეს, შემდგომში ეს შენობა ააგეს
დადიანების ნივთები, რომელიც ახალგაზრდულ შემეცნებით ცენტრში შეგიძლიათ მოინახულოთ. ოთახში სოფლის ისტორიის ამსახველ ნივთები აუცილებლად დაგაინტერესებთ
“დადიანების ერთი დღე” – დღესასწაული ხაბუმის სკოლაში