ნაფიჩხოვოს პირველი სასწავლო კერა და განათლების საწყისები
მოკლე ანოტაცია:
წერილობითი კულტურის გავრცელება: „განვითარებული ფეოდალიზმის ხანაში, როცა აშენდა ოცინდალეს ეკლესია და ახლო-მახლო ტერიტორიებზე საყდრები, სამლოცველოები, ფართოდ გავრცელდა და გამტკიცდა ქრისტიანული სჯული, სოფელში გამოჩნდნენ წერა-კითხვის მცოდნე სასულიერო პირები უპირატესად მაღალი წოდებიდან გამოსულნი
სწავლების ადრეული ფორმები: „წერა-კითხვის სწავლება მიმდინარეობდა ეკლესიებში, მღვდლებთან, ან თავადთა და წარჩინებულ აზნაურთა ოჯახებში“.
აზნაურ მატი ფიჩხაიას როლი: „მე-19-ე საუკუნის მეორე ნახევარში ნაფიჩხოვოში ცხოვრობდა აზნაურ მატი(მაცი) ფიჩხაია, რომელიც განათლებული პიროვნება იყო და სოფლის მთელი მოსახლეობა მასთან დადიოდა, რათა დაეწერათ თხოვნა, განცხადება ან წაეკითხვინებინათ მიღებული წეროლი“
დეკანოზ დიმიტრი ბერულავას ინიციატივა (პირველი სკოლა)
დამფუძნებელი: „ნაფიჩხოვოს მოევლინა კურზუ-ნაფიჩხოვოს სამრევლოს მღვდელი, დეკანოზი დიმიტრი ბერულავა, რომელმაც პირადი ინიციატივით თავისივე სახლი გახსნა სკოლა“.
პირველი მასწავლებელი: დიმიტრი ბერულავა „მოწვეულ მასწავლებლებთან ერთად პირველი მასწავლებელი იყო თვითონ“.
დახმარება მოსწავლეებისთვის: მან „წიგნები და სხვადასხვა ნივთები შეუძინა ბავშვებს“.
სკოლის განვითარება: შემდეგ დეკანოზმა შეიძინა „ხის შენობა და დადგა მედანის ეკლესიის ახლო ადგილას“.
სკოლის სახელწოდება და ტიპი: ეს სკოლა დაფუძნდა როგორც „მეორე ომარტეს დაწყებითი სკოლა“. მოგვიანებით, ისევ დიმიტრი ბერულავას მზრუნველობით, „საეკლესიო-სამრევლო სკოლა“ სამისიონერო სკოლად გადაკეთდა.
შენიშვნა: სოფლის გავაკებულ ცენტრალურ ნაწილს, სადაც სკოლა დაარსდა, ძველთაგანვე „ომარტე“ ერქვა.
სასწავლო დისციპლინები: სკოლაში ასწავლიდნენ „საღვთო რჯულისა და ღვთისმეტყველებისა, აგრეთვე გრამატიკას, არითმეტიკას, ქართულ და რუსულ ენებს“.
პედაგოგები გასაბჭოებამდე: გასაბჭოებამდე სკოლაში მუშაობდნენ ერუდირებული მასწავლებლები: აკაკი ფიჩხაია, თედო ესართია, ნადია მჟავანაძე, ფედოსია ესართია და სხვები.
საბჭოთა პერიოდის ტრანსფორმაციები
ეკლესიების ნგრევა: სოფლისა და რევკომის გადაწყვეტილებით „დარღვიეს ნაფიჩხოვოსა და ხანწკის წმინდა გიორგის ხის შენობები, რომელიც შემდეგ სკოლისათვის გამოიყენეს“. ეკლესიას „წაართვეს ზარი და სკოლაში ჩამოკიდეს“.
შვიდწლიანი სკოლის გახსნა: საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ „სწავლა-განათლების საქმეს სათავეში ჩაუდგა აკაკი ფიჩხაია“. მან „სოფელში გახსნა შვიდწლიანი სკოლა“.
შვიდწლიანი სკოლა „კოლექტივიზაციის პერიოდში კოლმეურნე ახალგაზრდობის შვიდწლიან სკოლად გადაკეთდა“.
საშუალო სკოლა:1937 წელს ნაფიჩხოვოში გაიხსნა საშუალო სკოლა და მისი პირველი დირექტორი იყო ვარლამ ჩიქოვანი.
შენობების განვითარება: ძველი შვიდწლიანი სკოლის შენობა 1967 წლამდე ფუნქციონირებდა. დღევანდელი სკოლის შენობა ექსპლოატაციაში შევიდა 1967 წელს (აგებულია საკოლმეურნეო სახსრებით). 1972-1973 წლებში მას „კვლავ მიუშენდა 8 საკლასო ოთახი და სპორტული დარბაზი“.
ლედარსალეს სკოლა: ლედარსალეში „თავიდან ოთხწლიანი სკოლა იყო გახსნილი“ (1935 წელს). ის შემდგომ შვიდწლიანი გახდა, ამჟამად კი არასრული საშუალო სკოლაა.
თანამედროვე საჯარო სკოლა
მიმდინარე სტატუსი: ნაფიჩხოვოში ფუნქციონირებს სსიპ ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტის ნაფიჩხოვოს თემის საჯარო სკოლა.
იურიდიული ინფორმაცია: სკოლის იურიდიული სტატუსია ს.ს.ი.პ. მისი დაარსების თარიღია 15-09-2005.