ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტის სოფელი ხაბუმის ისტორიის ამსახველი ფოტო და ვიდეომასალა. იმედი გვაქვს ნელ-ნელა შეივსება. სურათების დიდი ნაწილი განთავსებულია ციფრულ ფოტომატიანეში

1903 წელს გაზეთი “ივერია” ხაბუმეს შესახებ გვამცნობს :

ჩვენური ამბები

დაბა ხაბუმე (ზუგდიდის მაზრა) ამ ექვსი წლის წინ, აქ ერთი დუქანი გაიმართა, იმას მოემატა მეორე, მესამე და დღეს ისე გაიზარდა ეს სოფელი, რომ უკვე ვაჭრობა გაჩაღებულია: 6 მეორე გილდის ვაჭარია, 12-ზე მეტი საწვრილმანო მაღაზიაა, 60-მდე სხვადასხვა დუქანი მუშაობს

დეპუტაცია გვყავს, რომელიც ზრუნავს ამ ახალ და ნორჩ დაბისათვის. ბაზრობას დაარსებასაც ვეღირსეთ კვირა-პარასკეობით. მთავრობამ ნება მოგვცა და პირველი ბაზრობა გაიმართა 29 ივნისს, დიდი ამბით.

იმ დღეს დაესწრო საპოლიციო ნაწილის უფროსი, ბოქაული, სამღვდელოება, რომელმაც პარაკლისი გადაიხადა, და ბევრნი საპატიო კაცნი, რომელნიც სადილად იყვნენ მიწვეულნი მცხოვრებთა მიერ.

გაზეთი “სასოფლო გაზეთი”კი გვაცნობს:

სოფ. ხაბუმე (წალენჯისის საბოქაულო).

მინდა პატივცემულ „სასოფლო გაზეთის. “ მკითხველუბს ორიოდე სიტყვით გავაცნო ამ სოფლის ხალხის ნივთიური და კულტურული მდგომარეობა.

აქ მცხოვრებთა უმრავლესობის სახსარს წარმოადგენს სიმინდი. მარტო სიმინდი ვერ აკმაყოფილებს ათასს სხვადასხვაგვარ მოთხოვნილებებს და გაჭირვებას; ერთის მხრით მიწის სივიწროვემ და მეორეს მხრივ ქრონიკულმა მოუსავლობამ ხალხი თითქმის უკიდურეს გაჭირვებამდე მიიყვანა, თითქმის უმრავლესობა ანებებს თავს სიმინდის თესვას და ზოგი დროებით აფხაზეთში მიდის სამუშაოდ, ზოგმა კი მევენახეობას მიჰყო ხელი. ძველი „ადესა“ სრულიათ გაქრა და ახალის მოვლა მოშენება და სხვადასხვა ავადმუოფობისაგან მისი დაცვა თითქმის ვერც ერთს აქ მცხოვრებს ვერ შეუგნია.

ნასწავლი და მცოდნე პირი არავინ გვყავს, ადგილობრივი სკოლის მასწავლებლები ამ კეთილ საქმისთვის თავს არ იწუხებენ.

ზოგიერთი სოფლის ვაჟბატონები ვითომც ნასწავლი მებაღეები არიან და ხალხს ატყუებენ ამ ახალ კეთილ საქმეში. ხალხი დიდ ზარალს ხედავს.

გარდა მევენახეობისა ხალხმა თხილის მოშენებასაც მიჰყო ხელი, მაგრამ აღარც თხილი იძლევა სასურველ ნაყოფს. საუბედუროდ მეც მქონდა ერთ დესეტინა მიწაზე დარგული ექვსი-შვიდი წლის თხილი და გასული წლის ზაფხულში თითქმის სანახევროთ გადახმა არ ვიცი რა მიზეზით! ამისთვის ვთხოვთ მცოდნე პირებს გვიპასუხონ „სასოფლო გაზეთის“ საშუალებით, რა იქნებოდა ამის მიზეზი?